زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

وضع مشتقات





معنا و موضوعٌ له الفاظ مشتق را وضع مشتقات گویند.


۱ - وجوه متصور مشتقات اصولی



در مشتق اصولی دو وضع قابل تصور است: وضع ماده و وضع هیئت.

۲ - چگونگی وضع



واضع، هنگام وضع، هر یک از ماده و هیئت را جداگانه تصور و وضع می‌نماید؛ برای مثال، «ضارب» که ماده آن «ض، ر، ب» است، بر زدن، و هیئت آن (فاعل) بر نسبت حَدَث (ضرب) به فاعل دلالت می‌کند.

۳ - وضع مشتق برای متلبس بالمبدأ



در این‌که آیا مشتق برای خصوص متلبس بالمبدأ وضع شده یا برای اعم از آن و ما انقضی عنه المبدأ، اختلاف وجود دارد؛ مشهور معتقدند مشتق برای خصوص متلبس بالمبدأ وضع شده است. در کتاب «محاضرات فی اصول الفقه» آمده است: «و حیث ان المختار عندنا القول ببساطة المفاهیم، فیتعین ان الحق هو وضع المشتق لخصوص المتلبس بالمبدأ فعلا».
[۶] محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۱۱۸.


۴ - پانویس


 
۱. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج ۱، ص ۲۴۷.    
۲. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج ۱، ص ۲۱۶-۲۱۵.    
۳. نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج ۲،۱، ص ۱۲۲.    
۴. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۲۸۹.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج ۱، ص ۱۷۵-۱۷۴.    
۶. محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۱۱۸.
۷. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج ۱، ص ۵۷.    
۸. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۳۸.    
۹. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص ۵۵.    


۵ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۹۰۵، برگرفته از مقاله «وضع مشتقات».    


رده‌های این صفحه : مباحث الفاظ | وضع‌ اسما




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.